Steeds meer mensen moeten een variabel energiecontract afsluiten, omdat hun vaste contract afloopt. De torenhoge tarieven van energieleveranciers in deze contracten zijn veel consumenten een doorn in het oog. Een paar nieuwe leveranciers bieden nu de mogelijkheid tot een dynamisch energiecontract, waarbij gebruikers meer invloed zouden moeten hebben op de kosten en duurzaamheid van de verbruikte energie. Er zitten echter ook haken en ogen aan.
Wat is een dynamisch energiecontract?
Een dynamisch energiecontract gaat uit van de marktprijs voor stroom en gas. Afnemers betalen geen vaste prijs zoals een energieleverancier die voorstelt voor een bepaalde periode. In plaats daarvan betalen ze ieder moment de actuele inkoopprijs die ook energieleveranciers betalen (plus een eventuele opslag voor de leverancier).
Het voordeel is dat een dynamisch energiecontract op die manier goedkoper kan zijn dan veel vaste of variabele contracten. Het nadeel is dat er niet altijd even veel goedkope stroom beschikbaar is om af te nemen. Groene stroom uit zonnepanelen en windmolens is bijvoorbeeld doorgaans het goedkoopst (want er is geen brandstof voor nodig), maar is alleen beschikbaar als, respectievelijk, de zon schijnt of het hard waait.
Consumenten die gebruik maken van een dynamisch energiecontract zullen zich in een aantal gevallen flexibel moeten opstellen. Door rekening te houden met het moment waarop zij stroom afnemen hebben ze invloed op de prijs. Die prijs loopt namelijk op als er weinig stroom beschikbaar is, en daalt aan de andere kant juist als er veel beschikbaar is.
Geld toe bij gebruik op het juiste moment
In een heel gunstig geval dalen de prijzen zelfs onder het nulpunt, en krijgen afnemers geld toe. Op een zeer zonnige dag of als het flink waait lukt het om massaal groene elektriciteit op te wekken. Als gevolg daalt de prijs door meer aanbod. Op het moment dat er meer stroom beschikbaar is dan dat er wordt afgenomen kan er zelfs een negatieve prijs ontstaan. Het is belangrijk dat de stroom wordt verbruikt, om het net niet te overbelasten.
De afnemers van stroom ontlasten op dat moment het energienet, en ontvangen daarvoor een beloning. Door het toenemende aantal windmolens en zonnepanelen in Nederland en ook internationaal neemt de kans toe dat dit vaker voor zal komen.
De keerzijde is dat de gebruiker het eigen energieverbruik precies op deze momenten moet afstemmen om hiervan te profiteren. In de praktijk gebruikt men doorgaans juist het meeste energie, wanneer er minder hernieuwbare energie wordt opgewekt. Bijvoorbeeld in de avond wanneer iedereen thuiskomt van werk en alle lichten en apparatuur thuis inschakelt, maar er tegelijkertijd geen zonne-energie meer kan worden opgewekt omdat het al donker is. Op deze piekmomenten met veel gelijktijdige vraag kan de prijs binnen een dynamisch contract dan ook hoger uitvallen dan bij een variabel of vast contract.
Goedkoper én groener, maar niet voor iedereen geschikt
Een dynamisch energiecontract is nog lang niet bij alle energieleveranciers beschikbaar, maar er komen steeds meer mogelijkheden om daar gebruik van te maken.
Een voorbeeld van een leverancier met dynamische contracten is Zonneplan. Consumenten met een energiecontract bij die leverancier kunnen in een app per uur de actuele stroomprijs zien. Op die manier kunnen ze zien wanneer de stroomprijzen het laagst zijn, en bijvoorbeeld de vaatwasser pas op dat moment inschakelen.
Consumenten kunnen de prijs bij deze leverancier een dag vooraf inzien. Dat betekent dat ze de volgende dag alvast kunnen plannen als het gaat om hun stroomverbruik. Zo besparen ze op de kosten, maar ook het milieu. In bijna alle gevallen is het namelijk de goedkopere groene stroom die consumenten afnemen als ze hun verbruik plannen.
Op dit moment is dit met name zinvol voor de stroomprijs, omdat de gasprijs minder per uur fluctueert maar juist over langere perioden. Gezien de specifieke vereisten om een dynamisch contract lonend te maken is de kans niet zo groot dat Nederlanders massaal zullen overstappen, maar een selecte groep gaat er waarschijnlijk mee aan de slag.