Het Rijk, de provincie Noord-Holland en een aantal gemeenten willen graag duurzame energie gaan opwekken langs de snelwegen in Noord-Holland. Het gaat in ieder geval om de A5, A9 en A22. Daarnaast zouden de noordelijke delen van de A1 en de A2 mogelijk geschikt zijn om dit plan uit te rollen.
Rijkswaterstaat gaat hier in het komende jaar onderzoek naar doen, samen met de provincie Noord-Holland en de twaalf gemeenten Alkmaar, Heiloo, Castricum, Uitgeest, Heemskerk, Beverwijk, Velsen, Haarlemmermeer, Amsterdam, Amstelveen, Ouder-Amstel en Diemen. Ook netbeheerder Liander zit aan tafel, om mee te denken over de mogelijkheden. Samen hebben zij een intentieverklaring ondertekend, waarmee ze aangeven voornemens te zijn om op deze locaties duurzame energie te gaan opwekken.
Bijdrage aan klimaatdoelen
Het plan van de verschillende partijen moet een bijdrage leveren aan het halen van de klimaatdoelen zoals die ook voor Noord-Holland zijn afgesproken. Het is bijvoorbeeld ten doel gesteld om in 2030 maar liefst 70% van alle elektriciteit uit hernieuwbare bronnen te halen. Het gaat in de praktijk veelal om zonne-energie en windenergie, waar op dit moment nog veel minder gebruik van wordt gemaakt. Landelijk bestond in 2021 33% van de verbruikte elektriciteit uit hernieuwbaar opgewekte stroom.
In heel Nederland, maar zeker in Noord-Holland is het lastig om meer hernieuwbare energie op te wekken, door de schaarse ruimte die er beschikbaar is. Daarom hebben regionale en lokale partijen in de provincie besloten om samen te werken aan een Regionale Energiestrategie. Die strategie beschrijft hoe en waar het mogelijk is om energie uit zonlicht en wind op te wekken. Het beschikbaar stellen van ruimte langs de verschillende snelwegen is daar een onderdeel van.
Eerder onderzoek wees op kansen
In het voorjaar van 2022 werd er ook al eens onderzoek gedaan naar dit plan. Toen was het vooral zaak om goed te kijken naar de beschikbare ruimte langs de snelwegen in Noord-Holland. Uit dat onderzoek bleek dat er 694 hectare aan ruimte potentieel beschikbaar is om elektriciteit op te wekken. Dat is een oppervlakte gelijk aan 1.000 voetbalvelden, dus dat zou een significante impact kunnen maken.
Het gaat vooral om zijbermen en aansluitingen, net als om geluidsschermen en naastgelegen stukken open grond waar nu niets mee gebeurt. Destijds is al afgesproken om de kansrijke locaties beter te onderzoeken, om precies in kaart te brengen wat er mogelijk is. Daarnaast werd ingeschat dat het belangrijk is om goed in overleg te treden met omwonenden, om ook hun stem te horen bij het maken van plannen. Het vooronderzoek wordt waarschijnlijk eind 2023 afgerond. Dat neemt niet weg dat er ondertussen al mogelijkheden bestaan om meer onderzoek te doen naar de specifieke mogelijkheden.
Onderdeel van Opwek van Energie op Rijksvastgoed
Het onderzoek dat wordt gedaan naar locaties om hernieuwbare energie op te wekken langs de snelwegen is onderdeel van het OER-programma, dat staat voor de Opwek van Energie op Rijksvastgoed. Het is een rijksbreed programma, om na te gaan welk vastgoed geschikt is om energie op te wekken, bijvoorbeeld met zonnepanelen. Het zijn de gemeenten en provincies die daarvoor een verzoek moeten doen, zodat er naar gekeken kan worden.
De overheid voert op dit moment al een aantal pilotprojecten in Nederland uit. Dat gebeurt bijvoorbeeld langs de snelweg A7, bij de knooppunten Wognum, Abbekerk, Medemblik en Middenmeer. Tijdens de pilot werd er bijvoorbeeld gekeken naar de kosten om energie op te wekken, de mogelijkheden om dit in het landschap in te passen en de verkeersveiligheid. Bij positieve resultaten wordt het waarschijnlijk mogelijk om dit op meer plaatsen te realiseren.