De handelsprijzen voor olie zijn op maandag 3 april flink gestegen, nadat belangrijke olielanden hadden aangekondigd minder olie te gaan produceren. Dit heeft geleid tot een stijging van ruim 5 procent van de prijzen van zowel Noordzeeolie als Amerikaanse olie. De vrees bestaat dat hogere olieprijzen de inflatie in Europa en de VS verder zullen doen oplopen, doordat de prijzen van benzine en diesel ook stijgen.
De OPEC en OPEC+ (een samenwerkingsverband van olieproducerende landen buiten de OPEC) hebben aangekondigd dat ze vanaf mei ruim 1,1 miljoen vaten per dag minder zullen produceren om de markt te herstellen. De prijzen van olie waren vorige maand gedaald door onrust in de bankenwereld, maar stegen later weer enigszins. Dit was echter volgens onder meer Rusland en Saoedi-Arabië niet genoeg.
De prijs van Noordzeeolie is sinds de aankondiging op zondag met 5,5 procent gestegen naar 84,26 dollar (78,07 euro) per vat, het hoogste punt in een maand tijd. Amerikaanse olie steeg met 5,4 procent en kost bijna 80 dollar per vat.
Joe Biden is niet blij
De Amerikaanse president Joe Biden is niet blij met het besluit van de OPEC-landen en noemt de productiebeperking onverstandig. Hogere olieprijzen kunnen immers voor extra inflatie zorgen, doordat we onder meer aan de pomp meer moeten betalen en ook andere producten duurder kunnen worden door stijgende transportkosten. Nederland en veel andere westerse landen hebben al te maken met een aanhoudend hoge inflatie.
Vier redenen productiebeperking
Op maandag 3 april hebben de OPEC en haar bondgenoten, waaronder Rusland, ingestemd met het verlagen van de productie van ruwe olie naar 3,66 miljoen vaten per dag, wat overeenkomt met 3,7% van de wereldwijde vraag. Dit besluit werd genomen om de volgende vier belangrijkste redenen:
Zorgen over de zwakke wereldwijde vraag
Saoedi-Arabië heeft aangegeven dat de vrijwillige productieverlaging van 1,66 miljoen vaten per dag bovenop de bestaande verlaging van 2 miljoen vaten per dag als voorzorgsmaatregel werd genomen om de marktstabiliteit te ondersteunen. Angst voor een nieuwe bankencrisis in de afgelopen maand heeft investeerders doen verkopen uit risicovolle activa zoals grondstoffen, met als gevolg dat de olieprijzen zijn gedaald tot bijna $70 per vat, van een bijna all-time high van $139 in maart 2022.
De Russische vicepremier Alexander Novak gaf daarnaast aan dat de productieverlaging deels in reactie is op de Westerse maximumprijs op Russische olie.
Hogere prijzen
Veel analisten zeiden dat de OPEC+ erop gebrand was om een bodem onder de olieprijzen te leggen op $80 per vat, terwijl UBS en Rystad een sprong terug naar $100 voorspelden. Ze moeten hier voorzichtig mee zijn, omdat de hogere prijzen ook inflatie kunnen aanwakkeren die de OPEC+ producenten ook in de eigen portemonnee treft. Bovendien kan het de overstap naar alternatieve producenten of energiebronnen aanwakkeren. Maar omdat onder druk van klimaatmaatregelen de schaliegasproductie in de VS de laatste tijd minder opgeschaald kan worden, heeft de OPEC+ weer meer ruimte om de prijzen op te voeren zonder dat men snel naar alternatieven grijpt.
Bestraffing van olie short verkopers
De verlaging zal ook degenen straffen die speculeerden op dalende olieprijzen. De positie van hedgefondsen in de Amerikaanse benchmark WTI-olie was bijvoorbeeld al gedaald tot slechts 56 miljoen vaten vóór de laatste verlaging, het laagste aantal sinds februari 2016. De verhouding van long tegenover short posities was ook het meest gelijk sinds 2016. De Saudische minister van energie waarschuwde in 2020 al dat hij de oliemarkt zo zou beïnvloeden dat speculanten hier veel pijn van zouden ondervinden.
Terugkoop oliereserves VS niet uitgevoerd
Het Internationaal Energieagentschap, een internationale organisatie met als belangrijkste geldschieter de VS, waarschuwde eerder dat de aanvoer van Russische olie mogelijk beperkt zou worden door de ingevoerde sancties tegen dat land. Als tegenmaatregel werden oliereserves in de markt gebracht, zodat de prijzen omlaag gebracht konden worden.
Toen dit niet nodig bleek, gaf de VS aan de eigen vrijgegeven reserves weer terug te zullen kopen, maar dit is tot nu toe niet gebeurd. Dit zou kunnen hebben bijgedragen aan het besluit van OPEC+ om de productie te verlagen.
De stijgende olieprijzen zijn een hot topic in de huidige economische situatie en hebben grote gevolgen voor zowel consumenten als bedrijven. De productiebeperkingen die worden opgelegd door de OPEC+ zorgen voor een beperktere aanvoer van olie, terwijl de vraag hoog blijft. Deskundigen voorspellen dat de prijzen nog verder zullen stijgen, waardoor de druk op de economie en consumenten zal toenemen.