Vandaag is het Russische Gazprom begonnen met ‘technisch onderhoud’ aan de Nord Stream 1, een van de meest belangrijke pijpleidingen die Europa van aardgas voorziet. Experts vrezen dat de tien dagen die voor het onderhoud zijn uitgetrokken slechts een schijn zijn. Zij vrezen dat het Russische staatsbedrijf de toestroom van aardgas blijft afstoppen of zelfs helemaal afsluit.
Het gas dat via de Nord Stream 1 binnenkomt is noodzakelijk om de Europese gasvoorraad te vullen. Als er over vier maanden niet genoeg gas inzit, zullen veel huishoudens en bedrijven in Europa zonder gas komen te zitten.
Naïef
Minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten zegt Gazprom niet te kunnen dwingen de opslag in Bergermeer te vullen en uit onderzoek van NRC blijkt dat zelf vullen ook geen optie is. In Duitsland heeft de regering al een ‘alarmfase’ afgekondigd, maar nog zonder maatregelen om niet te veel onrust te zaaien.
Energieconsultant Cyril Widdershoven: “We moeten er nú alles aan doen om een ramp in de winter te voorkomen. Als je straks nog in actie moet komen, is het te laat. Als het gaat vriezen, kun je niet binnen een week aan gas komen – zelfs niet binnen drie maanden. Dus als minister Jetten zegt dat het allemaal wel goedkomt, is hij naïef. Dit is het optimisme van een zeezeiler die met een gescheurd zeil, tegenwind en op plek 25 in de race denkt nog wel te gaan winnen. Het is oorlog. Dus handel daarnaar.”
Maatregelen
Politici staan voor een groot dilemma, oftewel de ‘klassieke preventieparadox’, aldus Georg Zachmann, energieanalist bij de denktank Bruegel uit Brussel: “Het is vergelijkbaar met het nemen van coronamaatregelen. Als je niet op tijd ingrijpt, loop je grote risico’s. Maar bereid je je wel gedegen voor, dan lijk je een idioot omdat je peperdure maatregelen neemt.” Volgens Zachmann is het nu zaak om duidelijk te communiceren: “Ze moeten zeggen: ‘Deze winter wordt enorm zwaar. We hebben nog een paar maanden, die moeten we goed gebruiken. Bereid u voor.’ Politici moeten mensen stimuleren hun huizen beter te isoleren. En dat ze nu beginnen met gedragsverandering.”
Op 20 juli komt de Europese Commissie in Brussel met een noodplan voor de coördinatie van het afschakelen van gas in Europa.