Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat inwoners van de provincies Drenthe en Groningen gemiddeld het meeste gas per jaar verbruiken. Inwoners van de provincies Limburg en Noord-Brabant zijn gemiddeld grootverbruikers van elektriciteit vergeleken met de rest van Nederland. Opvallend is dat de gemeente Rozendaal nabij Arnhem zowel het hoogste gemiddelde gas- als elektriciteitsverbruik van heel Nederland heeft.
De Nederlandse overheid wil binnen de komende 30 jaar het gasverbruik van huishoudens naar nul terugbrengen. De gemeente Amsterdam wil dit zelfs binnen 20 jaar. Juist in dunner bevolkte gebieden is het vervangen van de aardgasinfrastructuur kostbaar.
Voornamelijk woningtype bepaalt energieverbruik
Het type woning heeft de grootste invloed op het energieverbruik. Waar het gasverbruik in Drenthe gemiddeld 1.623m2 per huishouden per jaar is (ten opzichte van het landelijk gemiddelde van 1.263m2 per jaar), is dit in Flevoland slechts 807m2. Drenthe telt relatief veel vrijstaande oudere woningen of boerderijen met slechte isolatie, die zeer veel energie kosten om te verwarmen. Flevoland heeft als relatief nieuwe provincie met veel nieuwbouw juist veel beter geïsoleerde woningen. Bovendien is een op de drie woningen aangesloten op stadsverwarming.
Het gemiddelde stroomverbruik lijkt gevoeliger voor andere factoren dan alleen woningtype, zoals het aantal bewoners per woning en de welvaart. Het gemiddelde stroomverbruik is opvallend hoog in de provincies Limburg en Noord-Brabant. Gemiddeld verbruiken huishoudens in Nederland 2.917 Kwh stroom per jaar, in Limburg is dit 3.237 Kwh per jaar.
De gemeente Rozendaal heeft zowel de hoogste gas- als elektriciteitsverbruikscijfers. Dit is een gemeente met relatief weinig inwoners maar met veel vrijstaande villa’s en een hoog welvaartsniveau.
Energievergelijkingswebsite Independer gebruikte de gegevens van het CBS om uit te rekenen waar men het meeste geld kon besparen op de energierekening. Zo bleek dat er een groot verschil zit in de frequentie van overstappen tussen energieleveranciers per provincie. In Drenthe, waar men juist het meeste gas verbruikt en waar de kosten dus hoger oplopen, werd 40% minder vaak overgestapt dan in Utrecht, waar de verschillen in kosten naar verbruik juist veel minder groot zijn.
Energietransitie buitengebieden vraagt andere aanpak dan stedelijk gebied
Nederland wil voor 2040 alle huishouden van het gas af hebben. Er bestaan verschillende soorten alternatieven, maar niet iedere oplossing is even geschikt voor verschillende gebieden. In steden kan men bijvoorbeeld relatief eenvoudig grote hoeveelheden woningen aansluiten op een warmtenet, dat restwarmte uit dikwijls nabijgelegen industrie kan leveren. In gebieden waar de woningen meer verspreid liggen is dit (kosten)technisch een stuk ingewikkelder.
Uit de cijfers van het CBS blijkt dat juist de huishoudens in de buitengebieden het meeste energie (gas) verbruiken voor de verwarming van de woningen. Oplossingen met warmtepompen en zonneboilers liggen hier meer voor de hand, maar vergen ook forse investeringen door de huiseigenaren.
Het stroomverbruik zal bovendien toenemen naarmate men op onder meer warmtepompen overstapt. Uitbreiding van het elektriciteitsnet in buitengebieden heeft vaak een lagere prioriteit, terwijl ook in stedelijk gebied het net een maximale belasting nadert door elektrificatie en de groei van datacenters.