De vraag naar olie was het afgelopen jaar wereldwijd minder dan voorgaande jaren, met grote verliezen voor reuzen binnen de oliesector als gevolg. Grote partijen zoals Shell, BP en ExxonMobil verloren miljarden als gevolg van de coronacrisis. Bovendien lijkt de coronacrisis als katalysator te werken op de wereldeconomie, met betrekking tot de krimpende vraag naar olie. Waar men in de vorige eeuw dacht dat de wereldwijde olievraag een piek zou bereiken door het uitgeput raken van olievelden, lijkt de daling echter nu al te zijn ingezet.
Deze daling in de vraag naar olie heeft verliezen binnen de sector als gevolg. In het geval van schaarste gaat de prijs immers omhoog. Momenteel is het tegenovergestelde aan de hand. Doordat de vraag daalt moeten de oliebedrijven met elkaar concurreren om hun marktaandeel te verdedigen. Dit resulteert op zijn beurt in lagere prijzen en wegvallende winsten. In de lijn van deze dalende trend bleek uit de cijfers van BP dat de piek in de vraag naar olie zelfs al is geweest. Volgens de cijfers van vorig jaar, en het geschetste scenario, gaat de olievraag de komende tien jaar mondiaal met nog eens tien procent dalen. De tien jaar die daarop volgen zou de vraag volgens BP zelfs nog een keer kunnen halveren.
Cijfers met betrekking tot piek lopen uiteen
Niet iedereen is van mening dat de piek van de olievraag in het verleden ligt. Het Internationale Energie Agentschap (IEA) ziet de situatie weer anders. Volgens hen ligt het hoogtepunt in de nabije toekomst, namelijk rond 2030. Op welk moment dit hoogtepunt uiteindelijk komt te liggen is van meerdere zaken afhankelijk, zo vindt ook energie-expert Fereidoon Sioshansi: “Er zijn veel verschillende modellen en schattingen – En aangezien die allemaal andere aannames hanteren, kun je niet zomaar zeggen dat de ene goed is en de andere fout.” Hier voegt Sioshansi nog aan toe zelf wel te verwachten dat de ‘oliepiek’ eerder sneller zal komen dan later.
Uit een onderzoek dat Sioshansi deed in 2019 concludeerde zij samen met een collega dat de piek eerder komt dan verwacht. Sioshansi onderzocht met een collega van Queensland University de invloed van milieumaatregelen op de piek in olievraag. Naast de onderzoeken van BP en Sioshansi zijn er meerdere ontwikkelingen aan te wijzen die de dalende vraag naar olie kunnen verklaren. Ten eerste is er minder vlieg- en wegverkeer als gevolg van de coronacrisis, deze houdt langer aan dan verwacht en werkt versterkend op de daling. Ten tweede gaat er een golf van bewustwording over de wereld en lijken steeds meer landen zich te willen committeren aan ambitieuze klimaatdoelen. Steeds meer landen hebben in de afgelopen jaren aangegeven in 2050 CO2-neutraal te willen zijn.
Wat brengt de toekomst?
Naast de klimaatdoelen van 2050 zijn er ook nog doelen op de korte termijn. Bijvoorbeeld het voornemen van China, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om elektrisch vervoer nog meer te stimuleren. De genoemde partijen willen hier voor 2030 al extra vaart achter zetten. Ook de Verenigde Staten scherpt de klimaatdoelen voor de nabije toekomst aan. De Amerikaanse president Joe Biden wil in 2035 al CO2-neutrale elektriciteitsvoorziening in Amerika. Als gevolg van alle snelle ontwikkelingen komen investeerders volgens Sioshansi steeds meer onder druk te staan: “dit brengt investeerders onder grote druk om zich terug te trekken uit fossiele brandstoffen. Dat zal de komende tien jaar enorme gevolgen hebben.”