De Europese Unie heeft ambitieuze plannen om zijn defensiecapaciteit drastisch uit te breiden. Met het ‘ReArm Europe’-initiatief wil de EU tot €800 miljard mobiliseren om zijn militaire industrie op te schalen en minder afhankelijk te worden van Amerikaanse steun. Maar er is een groot probleem: Europa heeft de duurste energie ter wereld. Zonder betaalbare energie zal herbewapening een moeizame, zo niet onmogelijke opgave worden.
Defensie vereist industrie – en industrie vereist energie
Meer wapens, munitie en militaire voertuigen produceren vraagt om een sterke industriële basis. Maar Europa heeft de afgelopen decennia een flink deel van zijn zware industrie verloren, deels door hoge energiekosten en strenge milieuregels. Terwijl landen als de VS en China goedkope energiebronnen benutten, betalen Europese bedrijven en huishoudens fors meer voor elektriciteit en gas.
In Duitsland, historisch gezien de motor van de Europese maakindustrie, ligt de stroomprijs voor bedrijven soms drie keer hoger dan in de VS. Fabrieken sluiten, of verhuizen naar goedkopere regio’s. Zonder een krachtige industriële sector blijft de herbewapeningsambitie van de EU grotendeels theoretisch.
De energiekwestie: hoe serieus is Europa?
Als Europa echt sterker wil worden op defensiegebied, zal het ook zijn energiebeleid moeten herzien. Hernieuwbare energie heeft de toekomst, maar op korte termijn is er behoefte aan stabiele, betaalbare energiebronnen. LNG-importen en groene subsidies zijn duur, terwijl kernenergie en binnenlandse gaswinning politiek gevoelig liggen.
Politici zullen moeilijke keuzes moeten maken. Gaat de EU bijvoorbeeld overwegen om kernenergie grootschalig uit te breiden? Krijgt de industrie voorrang op huishoudens bij energiekortages? En is er bereidheid om bepaalde klimaatdoelen te versoepelen om strategische productie te behouden?
Geen defensie zonder industrie
Het ‘ReArm Europe’-plan klinkt als een stap richting strategische autonomie, maar zonder een energiepolitiek die industrieën overeind houdt, blijft het een idee op papier. Europa kan geen tanks en munitie maken zonder staal, chemische grondstoffen en geavanceerde technologie. En die productie draait op energie.
Als de EU zijn defensie serieus neemt, moet het ook de energiecrisis serieus nemen. Anders wordt herbewapenen een kostbare illusie.