Aan de elektriciteit die uit het stopcontact komt is niet precies te zien waarmee deze is opgewekt. De geleverde stroom wordt opgewekt door alle op het elektriciteitsnetwerk aangesloten bronnen tegelijk, zowel met groene als fossiele bronnen. Toch is het mogelijk om een contract bij een leverancier af te sluiten waarin wordt gegarandeerd dat alle geleverde elektriciteit groen is opgewekt. Dit kan dankzij duurzaamheidscertificaten, ook wel ‘Garanties van Oorsprong’ genoemd.

Energieleveranciers moeten voor iedere 1.000 kilowattuur aan groene stroom die zij verkopen één garantie van oorsprong ‘afboeken’, voordat zij deze stroom groen mogen noemen. Deze garanties van oorsprong worden in Nederland verstrekt door Certiq, onderdeel van netbeheerder TenneT, voor iedere 1.000 kilowattuur aan duurzaam opgewekte stroom. Zo wordt verzekerd dat de groene stroom waar door de eindverbruiker voor wordt betaald, in ieder geval ergens is opgewekt.

Het idee achter dit systeem is dat de vraag naar groene stroom leidt tot een toename van groene stroomproductie. Hoe meer vraag, hoe meer duurzaamheidscertificaten er nodig zijn. De garanties van oorsprong zijn echter los te koppelen en te verkopen van de bron waarvoor ze zijn verkregen. Ze zijn daarnaast ook tot een jaar na het moment van afgifte te gebruiken. Dit leidt in sommige gevallen ertoe dat een groeiend aantal groene stroomcontracten niet leidt tot een toename van groene stroomproductie.

Het bekendste voorbeeld is de stroomproductie in Noorwegen middels stuwdammen. Voor deze stroom worden duurzaamheidscertificaten verstrekt, maar de meeste inwoners van Noorwegen hebben geen contract voor groene stroom. Het is daar algemeen bekend dat vrijwel alle elektriciteit in Noorwegen duurzaam wordt opgewekt. Dit maakt het mogelijk voor de Noorse stroomproducenten om hun overschotten aan certificaten te verkopen aan bijvoorbeeld Nederlandse energieleveranciers. Deze leveranciers kunnen vervolgens fossiele energie inkopen en deze als groene stroom leveren dankzij de ingekochte garanties van oorsprongs. Er wordt dan geen extra groene productiecapaciteit gecreëerd.